Bài thực hành 02
📖. Định nghĩa “Website TMĐT bán hàng” theo pháp luật Việt Nam
Theo quy định tại Nghị định 52/2013/NĐ‑CP (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 85/2021/NĐ‑CP) và các văn bản hướng dẫn:
-
“Website thương mại điện tử” là trang thông tin điện tử được thiết lập để phục vụ một phần hoặc toàn bộ quy trình của hoạt động mua bán hàng hóa hoặc cung ứng dịch vụ — từ trưng bày giới thiệu, giao kết hợp đồng, thanh toán, cho đến cung ứng dịch vụ sau bán hàng.
-
“Website TMĐT bán hàng” là loại website thương mại điện tử do thương nhân, tổ chức, cá nhân tự thiết lập để phục vụ hoạt động xúc tiến thương mại, bán hàng hóa hoặc cung ứng dịch vụ của chính mình.
-
Khi website bán hàng (website TMĐT bán hàng) thì chủ website phải thực hiện thông báo với Bộ Công Thương; nếu website cung cấp dịch vụ TMĐT (ví dụ sàn giao dịch, khuyến mại trực tuyến, đấu giá) thì phải đăng ký với Bộ Công Thương.
Vậy định nghĩa có thể viết gọn như:
Website TMĐT bán hàng là trang web do thương nhân/ tổ chức/ cá nhân sở hữu, dùng để giới thiệu, quảng bá, bán hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ trực tuyến, thực hiện một phần hoặc toàn bộ quy trình giao dịch điện tử của chính mình (từ hiển thị đến đặt hàng, thanh toán, giao nhận, bảo hành) — và theo luật, chủ website loại này phải thông báo với Bộ Công Thương.
🔎 Website chính thức để đăng ký / thông báo
-
Cổng thông tin Quản lý hoạt động thương mại điện tử: online.gov.vn là nền tảng chính mà các doanh nghiệp / cá nhân sử dụng để thực hiện thông báo hoặc đăng ký website/app TMĐT. (Phần “Đăng ký / Thông báo website / ứng dụng TMĐT” của Bộ Công Thương)
-
Hệ thống dịch vụ công trực tuyến của Bộ Công Thương cũng cho biết thủ tục “Thông báo website thương mại điện tử bán hàng” là thủ tục cấp độ 4 trên cổng dịch vụ công Bộ Công Thương.
Cổng thông tin Quản lý hoạt động thương mại điện tử: online.gov.vn là nền tảng chính mà các doanh nghiệp / cá nhân sử dụng để thực hiện thông báo hoặc đăng ký website/app TMĐT. (Phần “Đăng ký / Thông báo website / ứng dụng TMĐT” của Bộ Công Thương)
Hệ thống dịch vụ công trực tuyến của Bộ Công Thương cũng cho biết thủ tục “Thông báo website thương mại điện tử bán hàng” là thủ tục cấp độ 4 trên cổng dịch vụ công Bộ Công Thương.
Do đó, bạn sẽ truy cập https://online.gov.vn để thực hiện đăng ký / thông báo.
🏢 Cơ quan quản lý trực tiếp
-
Bộ Công Thương là cơ quan chủ quản, quản lý nhà nước về thương mại điện tử tại Việt Nam.
-
Cụ thể, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (thuộc Bộ Công Thương) chịu trách nhiệm quản lý, tiếp nhận, xử lý các hồ sơ đăng ký / thông báo hoạt động TMĐT.
Bộ Công Thương là cơ quan chủ quản, quản lý nhà nước về thương mại điện tử tại Việt Nam.
Cụ thể, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (thuộc Bộ Công Thương) chịu trách nhiệm quản lý, tiếp nhận, xử lý các hồ sơ đăng ký / thông báo hoạt động TMĐT.
Vì vậy, khi bạn khai báo/ gửi hồ sơ trên online.gov.vn, hồ sơ sẽ được chuyển, xử lý qua Cục TMĐT & Kinh tế số.
📖 Thủ tục / hồ sơ cần chuẩn bị
Tùy vào loại website (bán hàng hay cung cấp dịch vụ TMĐT) mà hồ sơ có khác nhau. Dưới đây là các thành phần hồ sơ chung và đặc thù:
Hồ sơ chung (đối với website bán hàng, khi thông báo):
-
Thông tin cơ bản của thương nhân/ doanh nghiệp / cá nhân (tên, địa chỉ, mã số thuế, giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, giấy phép hoạt động nếu có)
-
Thông tin người đại diện pháp luật, người chịu trách nhiệm quản lý website
-
Thông tin website: tên miền, tên website, tên hosting hoặc đơn vị cung cấp hosting / máy chủ
-
Thông tin về loại hàng hóa / dịch vụ mà website kinh doanh (phân loại ngành hàng)
-
Các thông tin/ tài liệu bổ sung (scan / ảnh): Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, giấy phép chuyên ngành (nếu ngành nghề có điều kiện — ví dụ dược, y tế), bản scan chứng minh thư/ CMND người đại diện nếu cá nhân
-
Các điều khoản, chính sách trên website: điều kiện giao dịch chung, chính sách vận chuyển & giao nhận, phương thức thanh toán, quyền và nghĩa vụ bên bán – bên mua. (Đây là nội dung bắt buộc công bố trên website theo Nghị định 52 / NĐ‑85)
Hồ sơ bổ sung (nếu website là “cung cấp dịch vụ TMĐT”, chứ không chỉ bán hàng):
-
Đơn đăng ký website cung cấp dịch vụ TMĐT theo mẫu (ví dụ mẫu TMĐT‑1)
-
Đề án hoạt động cung cấp dịch vụ TMĐT (ví dụ cho sàn giao dịch) Quy chế quản lý hoạt động của website / quy chế tham gia của các thành phần tham gia thương mại điện tử trên website đó
-
Mẫu hợp đồng dịch vụ/ thỏa thuận với các bên tham gia (nếu có)
Lưu ý: trong trường hợp ngành Dược, cần có thêm giấy phép hành nghề, giấy chứng nhận lưu hành, giấy phép bán lẻ thuốc (nếu website bán thuốc) — tức là các giấy phép chuyên ngành y tế/dược; bạn phải đảm bảo rằng website tuân thủ các quy định của Bộ Y tế / cơ quan quản lý dược khi kinh doanh dược phẩm.
✔ Các bước đăng ký / thông báo cơ bản (ít nhất 3 bước)
Dưới đây là phiên bản rút gọn tối thiểu (liên quan đến website bán hàng):
-
Đăng ký tài khoản trên hệ thống online.gov.vn
-
Truy cập online.gov.vn → Đăng ký tài khoản với thông tin doanh nghiệp / cá nhân theo mẫu yêu cầu. Trong vòng ~3 ngày làm việc, hệ thống sẽ xét duyệt / trả lời, xác nhận tài khoản hoặc yêu cầu bổ sung.
-
-
Khai báo thông tin website / loại hình dịch vụ
-
Sau khi có tài khoản, đăng nhập hệ thống → chọn “Thông báo website TMĐT bán hàng” nếu là website bán hàng; nếu là website cung cấp dịch vụ TMĐT thì chọn “Đăng ký website TMĐT”. Nhập đầy đủ thông tin chi tiết: tên miền, lĩnh vực kinh doanh, thông tin doanh nghiệp, tài liệu đính kèm (scan giấy phép, chứng minh)
-
-
Xét duyệt & xác nhận
Hệ thống sẽ xử lý hồ sơ và trong thời gian quy định gửi email thông báo kết quả (chấp thuận hoặc yêu cầu bổ sung)
-
Nếu là đăng ký (không chỉ thông báo), sau khi hồ sơ được duyệt điện tử, doanh nghiệp gửi bản giấy hoàn chỉnh (nếu được yêu cầu) đến Cục TMĐT & Kinh tế số để xác nhận và nhận mã biểu tượng gắn lên website.
👍👍Ví dụ một website TMĐT ngành Dược đã đăng ký thành công
📐📈Sơ đồ quy trình đăng ký (gợi ý – để vẽ trong Word / PowerPoint)
😕Khó khăn lớn nhất khi doanh nghiệp dược đăng ký website TMĐT
-
Một số khó khăn đặc thù đối với ngành Dược khi muốn website TMĐT được đăng ký/thông báo:
-
Quy định pháp lý chặt chẽ, nhiều giấy phép ngành dược
-
Dược phẩm là mặt hàng kinh doanh có điều kiện: cần giấy phép GPP (Good Pharmacy Practice), giấy phép lưu hành, giấy chứng nhận đăng ký thuốc/vị thuốc cổ truyền/dược liệu hay giấy phép phân phối. Việc tuân thủ các quy định này thường phức tạp.
-
Ngoài ra, nếu bán thuốc kê đơn thì yêu cầu giám sát, đơn kê, kiểm soát chặt.
-
Nội dung thông tin trên website phải đáp ứng rất nhiều tiêu chuẩn
-
Thông tin về sản phẩm thuốc phải chính xác, rõ ràng, có số đăng ký, nguồn gốc, thành phần, hướng dẫn sử dụng, cảnh báo, phản ứng phụ.
-
Thông tin về cảnh báo sức khỏe, tư vấn y khoa nếu có phải đảm bảo tính pháp lý để tránh sai sót gây hại cho người dùng.
-
Rào cản về thủ tục hành chính, thời gian và sự phối hợp giữa cơ quan quản lý
-
Việc chuẩn bị hồ sơ giấy tờ liên quan tới dược phẩm mất thời gian, nhất là kiểm tra, chứng nhận nguồn gốc, công bố sản phẩm.
-
Cơ quan quản lý dược phẩm (bộ Y tế / cơ quan quản lý chuyên ngành) có thể yêu cầu các bước kiểm duyệt riêng, phối hợp với Bộ Công Thương để cấp phép TMĐT.
-
Rủi ro trách nhiệm lớn
-
Nếu sản phẩm dược có vấn đề, rủi ro cao về trách nhiệm pháp lý, ảnh hưởng sức khỏe người tiêu dùng. Doanh nghiệp phải đảm bảo tường tận, hạn chế sai sót.
-
Kiểm soát chất lượng, bảo quản, vận chuyển thuốc cũng thêm quy chuẩn.
-
Hiểu biết pháp luật / chi phí tuân thủ
-
Doanh nghiệp nhỏ, mới vào nghề có thể thiếu kiến thức pháp luật để biết mình thuộc loại website phải “thông báo” hay “đăng ký”, hoặc phải đáp ứng tiêu chuẩn ngành.
-
Chi phí để thuê tư vấn, làm giấy phép chuyên ngành, công bố sản phẩm, kiểm định cũng là rào cản.
-
Một số khó khăn đặc thù đối với ngành Dược khi muốn website TMĐT được đăng ký/thông báo:
-
Quy định pháp lý chặt chẽ, nhiều giấy phép ngành dược
-
Dược phẩm là mặt hàng kinh doanh có điều kiện: cần giấy phép GPP (Good Pharmacy Practice), giấy phép lưu hành, giấy chứng nhận đăng ký thuốc/vị thuốc cổ truyền/dược liệu hay giấy phép phân phối. Việc tuân thủ các quy định này thường phức tạp.
-
Ngoài ra, nếu bán thuốc kê đơn thì yêu cầu giám sát, đơn kê, kiểm soát chặt.
-
-
Nội dung thông tin trên website phải đáp ứng rất nhiều tiêu chuẩn
-
Thông tin về sản phẩm thuốc phải chính xác, rõ ràng, có số đăng ký, nguồn gốc, thành phần, hướng dẫn sử dụng, cảnh báo, phản ứng phụ.
-
Thông tin về cảnh báo sức khỏe, tư vấn y khoa nếu có phải đảm bảo tính pháp lý để tránh sai sót gây hại cho người dùng.
-
-
Rào cản về thủ tục hành chính, thời gian và sự phối hợp giữa cơ quan quản lý
-
Việc chuẩn bị hồ sơ giấy tờ liên quan tới dược phẩm mất thời gian, nhất là kiểm tra, chứng nhận nguồn gốc, công bố sản phẩm.
-
Cơ quan quản lý dược phẩm (bộ Y tế / cơ quan quản lý chuyên ngành) có thể yêu cầu các bước kiểm duyệt riêng, phối hợp với Bộ Công Thương để cấp phép TMĐT.
-
-
Rủi ro trách nhiệm lớn
-
Nếu sản phẩm dược có vấn đề, rủi ro cao về trách nhiệm pháp lý, ảnh hưởng sức khỏe người tiêu dùng. Doanh nghiệp phải đảm bảo tường tận, hạn chế sai sót.
-
Kiểm soát chất lượng, bảo quản, vận chuyển thuốc cũng thêm quy chuẩn.
-
-
Hiểu biết pháp luật / chi phí tuân thủ
-
Doanh nghiệp nhỏ, mới vào nghề có thể thiếu kiến thức pháp luật để biết mình thuộc loại website phải “thông báo” hay “đăng ký”, hoặc phải đáp ứng tiêu chuẩn ngành.
-
Chi phí để thuê tư vấn, làm giấy phép chuyên ngành, công bố sản phẩm, kiểm định cũng là rào cản.
-
-
👌👌Đề xuất giải pháp để doanh nghiệp dược khởi sự nhanh hơn
-
Dưới đây là ít nhất ba ý tưởng giải pháp:
-
Xây dựng mô-đun hướng dẫn đặc biệt cho ngành Dược trên portal đăng ký TMĐT
-
Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Y tế làm một bộ tài liệu mẫu (checklist) riêng cho website bán thuốc/dược phẩm: gồm các giấy phép cần có, mẫu nội dung bắt buộc trên website, hướng dẫn biện pháp bảo đảm an toàn thông tin y khoa, cảnh báo.
-
Tạo các mẫu hồ sơ pdf/online đã được kiểm duyệt sẵn cho các loại hình (nhà thuốc trực tuyến, bán thuốc OTC, dược liệu, mỹ phẩm chức năng vs thuốc kê đơn).
-
Một cửa (one‑stop) điện tử phối hợp giữa Bộ Công Thương và Bộ Y tế
-
Thiết lập hệ thống chia sẻ dữ liệu để doanh nghiệp chỉ phải nộp giấy tờ một lần, không phải gửi đến nhiều cơ quan. Ví dụ giấy phép lưu hành thuốc, đăng ký cơ sở dược sẽ được kiểm tra từ hệ thống của Bộ Y tế, và Bộ Công Thương có thể xác minh trực tuyến.
-
Thủ tục xét duyệt đồng bộ, không để chồng chéo, giảm giấy tờ bản cứng, cho phép nộp bản scan có xác thực hoặc bản sao chứng thực điện tử.
-
Rút ngắn thời gian xử lý và hỗ trợ chuyên môn
-
Bộ Công Thương/Bộ Y tế nên quy định rõ thời hạn xử lý hồ sơ khi website dược phẩm đăng ký, thông báo với ưu tiên hoặc lộ trình rút gọn nếu hồ sơ đầy đủ.
-
Thiết lập nhóm tư vấn chuyên ngành, hỗ trợ miễn phí hoặc thấp giá cho các doanh nghiệp nhỏ về soạn hồ sơ, kiểm tra nội dung website, đảm bảo đúng quy định.
-
Dưới đây là ít nhất ba ý tưởng giải pháp:
-
Xây dựng mô-đun hướng dẫn đặc biệt cho ngành Dược trên portal đăng ký TMĐT
-
Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Y tế làm một bộ tài liệu mẫu (checklist) riêng cho website bán thuốc/dược phẩm: gồm các giấy phép cần có, mẫu nội dung bắt buộc trên website, hướng dẫn biện pháp bảo đảm an toàn thông tin y khoa, cảnh báo.
-
Tạo các mẫu hồ sơ pdf/online đã được kiểm duyệt sẵn cho các loại hình (nhà thuốc trực tuyến, bán thuốc OTC, dược liệu, mỹ phẩm chức năng vs thuốc kê đơn).
-
-
Một cửa (one‑stop) điện tử phối hợp giữa Bộ Công Thương và Bộ Y tế
-
Thiết lập hệ thống chia sẻ dữ liệu để doanh nghiệp chỉ phải nộp giấy tờ một lần, không phải gửi đến nhiều cơ quan. Ví dụ giấy phép lưu hành thuốc, đăng ký cơ sở dược sẽ được kiểm tra từ hệ thống của Bộ Y tế, và Bộ Công Thương có thể xác minh trực tuyến.
-
Thủ tục xét duyệt đồng bộ, không để chồng chéo, giảm giấy tờ bản cứng, cho phép nộp bản scan có xác thực hoặc bản sao chứng thực điện tử.
-
-
Rút ngắn thời gian xử lý và hỗ trợ chuyên môn
-
Bộ Công Thương/Bộ Y tế nên quy định rõ thời hạn xử lý hồ sơ khi website dược phẩm đăng ký, thông báo với ưu tiên hoặc lộ trình rút gọn nếu hồ sơ đầy đủ.
-
Thiết lập nhóm tư vấn chuyên ngành, hỗ trợ miễn phí hoặc thấp giá cho các doanh nghiệp nhỏ về soạn hồ sơ, kiểm tra nội dung website, đảm bảo đúng quy định.
-
-
Nhận xét
Đăng nhận xét